Monday 10 December 2012

Cystadleuaeth Scrabble Cymraeg yn Lloegr!















Mae'r Cylch Dysgwyr Cymraeg Derby eisiau ymestyn gwahoddiad i holl ddysgwyr Cymraeg yn Lloegr a hefyd i Gymry alltud i gystadlu mewn 'Cystadleuaeth holl Ddysgwyr Cymraeg Lloegr 2013. Mi fydd y gystadleuaeth yn cael ei gynnal yn Derby yn Nhŷ Cwrdd y Crynwyr ar Ddydd Sadwrn 9-2-13 rhwng 10.30 y bore a 4.30 y prynhawn.

Mi fydd croeso cynnes i bawb boed Cymry Cymraeg neu ddysgwyr.

Mae'r manylion cysylltu ar ein gwefan www.derbywelshlearnerscircle.blogspot.com http://www.derbywelshlearnerscircle.blogspot.com   a hefyd ar ein grŵp Facebook gwelir http://www.facebook.com/groups/31395206651/#!/events/473797085996905
Dewch yn llu!

Saturday 8 December 2012

Bore Coffi Popeth yn Gymraeg Nottingham


Cynhaliwyd Bore Coffi Popeth yn Gymraeg Nottingham diweddar yn Nhŷ Howell Price yn West Bridgford ar fore Gwener 8fed o Ragfyr, roedd 10 yn bresennol gan gynnwys chwaer Howell oedd wedi teithio o Sir Gaerhirfryn i aros gyda fe. Cawson ni sgwrs fywiog efo cwmni o bobl groesawgar a brwd dros yr iaith a'r pethe. Diolch yn arbennig i wraig Howell sef Maureen am ddarparu gwledd o gacenni, biscedi a mins peis.

Y diwrnod wedyn roedd hi'n ein tro ni yn Derby i groesawu dau aelod o Gymdeithas Cymry Nottingham i Weithdy Cymraeg Nadoligaidd Cylch Dysgwyr Derby. Roedd neuadd Eglwys y Bedyddwyr yn Littleover yn gynnes ac yn lle addas iawn i'r 13 oedd yn bresennol. Wnaethon ni chwarae Scrabble Cymraeg a chafodd y rhai oedd ar fwrdd Elin digon o amser i fynd ymlaen i ddechrau gem o Fonopoli Cymr
aeg. Mae'na ragor o bethau Nadoligaidd i ddod efo Cymdeithas Cymry Nottingham yn cynnal Parti Nadolig nos Fercher nesa ac wedyn ar bnawn Sul 16 o Ragfyr yn cynnal y gwasanaeth carolau dwyieithog blynyddol. Felly gobeithio mi fydd nifer o ddysgwyr lleol yn gallu bachu ar y cyfle i gael gwledd o garolau Cymraeg!

Mi fydd y gweithdy nesa yn Derby yn Nhŷ Cwrdd y Crynwyr ar Sadwrn 12 o Ionawr.

Saturday 1 December 2012

Diwrnod oer yn swydd Derby

Mi ges i ddiwrnod braf heddiw. Mi es i am dro efo fy annwyl wraig o amgylch rhan o gronfa dwr Carsington, neu 'Glan y Môr Swydd Derby' fel mae rhai pobl yn ei galw fo. Roedd hi'n uffernol o oer ond yr oedd yr awyr yn las ac roedd nifer o bobl i'w gweld yn hwylio, yn reidio beic neu yn cerdded. Mi wnes i gyfri 15 o gwch hwylio ar y llyn. Roedd nifer go dda o bobl hefyd yn gwylio adar yn un o guddfannau gwylio adar ar lan y llyn. Pan oedden ni'n cerdded heibio coedyn yr oedd Jac a do yn eistedd ymhlith canghennau’r goeden efo ei blu wedi'i phwmpio i fyny yn erbyn yr oerfel.

Ar ôl ein taith cerdded ar hyd yr argae aethon ni am ginio bach blasus yn y tŷ bwyta sy'n rhan o'r canolfan ymwelwyr. Roedden nhw'n gweini cawl pannas a ffa-menyn. Roedd hi'n hyfryd. Mae hi'n bosib gweld golygfeydd godidog o'r tŷ bwyta gan gynnwys golygfa o ynys efo cylch meini a gallu bod yn addas ar gyfer yr eisteddfod Genedlaethol Cymru petai hi'n bosib dwyn perswâd ar aelodau'r orsedd i ddod ar draws Clawdd Offa i Swydd Derby. Ar ôl ein hamser yng Ngharsington wnaethon ni gyrru draw i Gromford i gael tipyn bach o sglodion a peas stwnch o'r siop sglodion lleol. Unwaith eto bwyd derbyniol iawn ar ddiwrnod mor oer.
Fory mi fydden ni'n mynd i weld Gŵyl Bwyd Nadolig Belper ac yn gobeithio am wledd arall. Gawn ni weld.

Monday 15 October 2012


Y Prosiect Darllen 2012
Wrth gwrs dyw'r prosiect darllen dim wedi dod i ben eto. Dw i dal wrthi'n ceisio darllen llyfr Cymraeg / Cymreig bob mis. Mae'na gymysgedd go iawn o lyfrau ar y rhestr hyd yn hyn eleni sef
Nofelau
Traed Oer - Mari Emlyn
Pwll Ynfyd - Alun Cobb
Tair Rheol Anhrefn - Daniel Davies
Atsain y Tonnau - John Gwynne
Un diwrnod yn yr Eisteddfod - Robin Llywelyn
Afallon - Robat Gruffudd
Gofiant
'Kate Roberts' - Alan Llwyd,
Hunangofiant
O Ddyfri - Dafydd Wigley,
Dyddiadur
Mynd i'r Gwrych - y diweddaf Hafina Clwyd,
Sylwebaeth am Gymru gyfoes 
The Phenomena of Welshness - Siôn Jobbin,
Bred of Heaven - Jasper Rees.
Adloniant ysgafn
Hiwmor John Ogwen

Ar hyn o bryd mae gen i sawl llyfr ar y gweill megis Llen Gwerin gan T Llew Jones, Hoff Gerddi Cymru a dw i ar fin dechrau darllen mae Pawb yn Cyfri. Ar ben hyn i gyd dwi'n darllen sawl cylchgrawn a phapur yn wythnosol megis Y Cymro, Golwg, pethau misol megis Barn ac ambell hen bethau ail law fel dw i'n dod ar eu traws ar fy nheithiau.

Monday 1 October 2012


Mi ges i benwythnos hynod o brysur ers dydd Iau. Yn gyntaf, yn syth ar ôl gwaith mi wnes i yrru draw i Tarporley. Felly roedd hi'n 7 o'r gloch yr hwyr cyn i mi gyrraedd. Y bore wedyn gyrrais i i Samlesbury, ger Preston i nôl fy chwaer anabl (Anne). Roedd hi'n treulio'r penwythnos yn Tarporley fel mae hi'n wneud bob mis. Yn ystod y prynhawn mi aethon ni (fy nhad, ac Anne) draw i Holt, pentref bach ar y ffin dros y bont o Farndon pentref bach ar ochr Lloegr i'r bont sy'n croesi’r Afon Dyfrdwy rhwng y ddau bentref. Cawson ni baned a chacen yng nghaffi canolfan Garddio Bellis cyn mynd adref.


Ar Ddydd Sadwrn mi ges i ddiwrnod i'r brenin. Hynny yw, mi wnes i ymuno a changen gogledd ddwyrain Cymru Cymdeithas Edward Llwyd ar ymweliad i hen Lys Llywelyn Mawr a Llywelyn yr Olaf yn Abergwyngregyn. Enw presennol yr adeilad
 yw 'Pen bryn' ond yn amser y tywysogion Cymreig Garth Celyn roedd yr enw ar y Llys. Mae'na dipyn o ddadl rhwng carfan o bobl sy'n credu bod digon o dystiolaeth i gyhoeddi yn swyddogol bod y safle yn hen bencadlys a chartref i'r tywysogion a'r 'awdurdodau' hanes yng Nghymru sy dal i feddwl bod 'Garth Celyn' ar ryw safle arall. Gyda llaw 'Celyn' yn yr achos yma yn enw hen arweinydd y Cymry yn y 6ed canrif yn hytrach na llwyn 'celyn'.

Ar ol ymweliad i'r tŷ, gan gynnwys cael dringo i fyny’r twr aethon ni ymlaen i weld olion castell mot a bailey. Yn olaf, wnaeth y grŵp rhannu ceir i fynd i weld rhaeadr yn y dyffryn uwchben Abergwyngregyn, ar ol y holl law diweddar roedd y rhaeadr yn llifo yn ei holl ogoniant. ( Gwelir fideo  http://www.youtube.com/watch?v=zQ3Nr3hm5Qk&feature=youtu.be ). Roedd golygfeydd hyfryd o'r mynyddoedd a hefyd i lawr y dyffryn ar draws afon Menai i Sir Fôn. Roedd digon o amser ar ôl i daith i mi bicio draw i Landudno er mwyn ymweld â siop Trystan Lewis i gael ambell gylchgrawn a llyfr Cymraeg. Ar y Sul mi ges i ymlacio yn y bore cyn mynd ac Anne i Samlesbury a gyrru yn ôl i Belper. Dw i wedi amcangyfrif fy mod i wedi gyrru tipyn bach dros 500 milltiroedd ers dydd Iau.


Friday 7 September 2012

Haf Bach Mihangel Southwell

Mi ges i ddiwrnod braf  iawn yn ymweld â Southwell ar gyfer cyfarfod Mis Medi Bore Coffi Popeth yn Gymraeg mewn cwmni Cymry Nottingham. Roedd 13 yn bresennol ac roedd hi'n bleserus iawn cael eistedd yn yr awyr agored yn mwynhau’r heulwen. Mae hi'n braf cael rhyw haf bach Mihangel ar ôl yr haf siomedig eleni. Roedd gardd Margot yn brydferth iawn ac roedd y seddi yn llygad yr haul. Cawson ni wledd o gacenni a digon i'w yfed.


Ar ôl y clebran, coffi a chacennau aeth Martin a finnau am sbec o amgylch y Minster. Mae hi'n adeilad hardd nid annhebyg o ran maint i Dŷ Dewi ac fel y gadeirlan hon wedi'i lleoli yng nghanol cefn gwlad yn hytrach na ddinas. Mae hi'n lle hanesyddol efo digon o gerfluniau gwreiddiol wedi ail osod mewn lleoliadau diddorol. Mae'na gaffi derbyniol iawn ar y safle ac ar ôl grwydro am dipyn cawson ni ginio blasus iawn.
Mae hi'n dipyn o daith i Southwell o Belper ac roeddwn ddiolchgar iawn am gael defnyddio'r teclyn bach satnav i ddarganfod y ffordd adref. Diolch yn fawr iawn i Margot Davies am ei lletygarwch.

Monday 27 August 2012

Chwibdaith i Buxton

Mi es i draw i Buxton am dair awr heddiw. Roedd ffair llyfrau ymlaen yn yr Ystafell Ymgynnull, felly o'n i deimlo felly pori o amgylch ambell stondin llyfr yn chwilota am fargeniau. Er mawr syndod i mi ddes i ar draws hen gopïau o'r cylchgrawn myfyrwyr Prifysgol Aberystwyth o'r 50 degau sef Y Ddraig o dymer y Grawys 1955. Mae hi'n gylchgrawn dwyieithog efo cyfartaledd o dudalennau yn y ddwy iaith. Y diweddar Hywel Teifi Edwards oedd un o'r cyfranwyr. Hefyd roedd erthygl hynod o ddiddorol dan y pennawd 'Lle'r Gymraeg Mewn Cymdeithas Ddwyieithog gan Brenda Williams. Tybed os ydy hi dal ar dir byw?

Doeddwn i ddim mor ffodus efo'r tywydd roedd hi'n pistyllio glaw yn Buxton ac felly roedd rhaid swatio o dan yr ymbarél i gyrraedd nôl yn fy ngar yn ddigon sych!

Wednesday 15 August 2012

Eisteddfod Bro Morgannwg 2012

Yr wythnos ddiweddar o'n i'n mwynhau dogn go dda o Gymreictod ar faes yr Eisteddfod ym Mro Morgannwg. Mi wnes i deithio o Loegr i Gymru ar y Sul efo fy nghyfaill o ardal Chesterfield, sef Martin. Ar ôl croesi'r Môr Hafren oedd dipyn o amser sbâr felly mi wnaethon ni gipio ar y cyfle i ymweld ag Amgueddfa Gwerin Cymru yn Sant Ffagan. Roedd hi'n braf cael crwydro'r safle, ond doedd dim digon o amser 'da ni, cwta tair awr, mewn gwirionedd, a doedd hi ddim yn ddigon i weld y cyfan.


Wedyn aethon ni ymlaen i'n Westy wrth ochr Maes Awyr Caerdydd. Roedden ni'n aros o fewn 5 milltir i'r maes ac roedd hi'n ddigon hawdd mynd ar faes yr Eisteddfod bob diwrnod rhwng Dydd Llun a Dydd Gwener. Doedd Martin dim wedi ymweld â'r brifwyl o'r blaen felly mi wnes i fy norau glas i dangos tipyn bach o bob dim oedd ar gael.

Ar wahân i lenwi rôl fel tywysydd answyddogol i Martin roedd gen i fach o waith i'w wneud ar faes D sef cymryd rhan mewn cyflwyniad 'Clebran y tu hwnt i Gymru' sesiwn am ddysgwyr y tu allan i Gymru, nid yn unig yn Lloegr ond hefyd yn y Wladfa.

Eleni roedd sawl newid i'w gweld ar y maes. Dim ond un safle bwyd, dim ond 2500 o seddi yn y Pafiliwn, dim ond un llwyfan perfformio ar gyfer bandiau a pherfformwyr eraill wrth ochr yr ardal bwyd. Ond er gwaethaf hyn roedd hi'n Eisteddfod dda. Un peth newydd da oedd y Maes Gwyrdd efo nifer o stondinau mewn Yurtiau o faint gwahanol gan gynnwys un Yurt enfawr. Roedd hefyd Tipi go iawn a nifer o brosiectau gwahanol fel y prosiect adeiladu cwch Celtiaid. Ar ran y tywydd yr oedd tipyn bach o law ar Ddydd Llun a'r dydd Mawrth ond roedd gweddill yr wythnos yn sych ac yn boeth.

Yn bendant yr oedd digonedd o bethau i dangos i Martin. Stondinau, siopau lyfrau, Peth wmbredd o gystadlaethau cerddorol a clasurol, adrodd, canu, gweld ffrindiau (Wiliam o Lundain i enwi dim ond un) ayyb. Mi wnaethon ni weld darlith ym Maes D am Iolo Morgannwg, aethon ni i weld cyfarfod lansio mudiad lobio dros yr iaith o'r
enw 'dyfodol', hefyd mi wnaethon ni wrando ar Leanne Wood, arweinyddes newydd Plaid Cymru. Roedd hi'n trafodi ar ei gweledigaeth hi am ddyfodol Cymru.
Erbyn diwedd dydd Gwener roedden ni wedi gweld llwyth o bethau ac wedi siarad â nifer fawr o ffrindiau hen a newydd. Roedden ni wedi blino yn llawn ac yn barod i deithio nôl dros y ffin ac ar draws canolbarth Lloegr er mwyn cyrraedd ein cartrefi. Rŵan dw i'n edrych ymlaen at Eisteddfod Dinbych!

Saturday 30 June 2012

Wythnos ym Mhenllyn

Mi gafodd M. a finnau wythnos wych yn aros yn ardal Rhydyclafdy ym Mhenllyn. Roedd hi'n wythnos gymdeithasol iawn oherwydd wnaethon ni ymweld â nifer o'n cyfeillion sef Marianne a Gerry o Sir Fôn, Joella o Gaerdydd a chyn bos M sy bellach yn byw yng Nghricieth.

Roedd digon o amser i gerdded ar hyd traeth Porth Neigwl, a hefyd i ymweld ag Abersoch, Llanbedrog, Plas Glyn-y-Weddw, Mynytho, Porthmadog a Phwllheli.Ar y dydd Mawrth wnaethon ni gwrdd â Joella a’i chariad er mwyn cerdded i fyny’r Eifl, neu i fod yn fanwl gywir 'Tre'r Ceiri' sef hen Fryngaer ger Llithfaen. Roedd golygfeydd gwych o fynyddoedd Yr Eiri, Sir Fôn i'r gogledd, pen llyn i gyd a draw dros y for Iwerddon, Bryniau Wicklow.
Mi wnes i hel llyfrau ail law yn y siopau elusennol o amgylch Pwllheli ac mi ges i gryn dipyn o lwyddiant. Felly mae'na 7 o lyfr yn aros i'w darllen ar fy silffoedd.

Arhoswn ni mewn 'bwythyn' o'r enw 'Tŷ Paul', ac i ddweud y gwir roedd hi'n gyfforddus a chlyd. Mi wnes i fachu ar y cyfle i orffen darllen Bywyd Kate Roberts a sawl cylchgrawn oedd wedi aros am sbel heb ei darllen.

Cawson ni dywydd braf o'r Dydd Sul tan y Dydd Iau pan ddaeth y glaw. Daethon ni yn ôl i Swydd Derby ar y dydd Sadwrn yn barod i ddychwelyd i'r drefn arferol.

Tuesday 5 June 2012

Cylch Meini, olion Rhufeinig a Cheltiaid cyfoes

Cawson ni dipyn o hwyl heddiw, Marilyn a fi, yn mynd am dro yn ardal y Peak efo ein ffrind Martin y dysgwr Cymraeg o Glay Cross.I ddechrau aethon ni o amgylch rhostir Stanton, ble mae olion o oes y cerrig sef cylch Meini'r Nine Maidens a sawl tŷ crwn yma ac acw ar ben y rhostir. Ar wahân i'r hen olion o oes y cerrig roedd pethau wedi'i gadael ymhlith canghennau’r coed gan baganaidd a Cheltiaid cyfoes, pethau megis cylch efo croes yn ei ganol i gyd wedi creu gan plethi brigyn at ei gilydd. Efallai pobl yn wersyllfa adeg Calan Mai neu Galan Gaeaf oedd yn gyfrifol. Roedd digon o bobl o gwmpas ac roedden ni'n lwcus ar ran y tywydd. Wedyn aethon ni draw i gaffi Siop llyfrau Scarthins yng Nghromford i gael rhywbeth bach i fwyta cyn mynd allan eto i fynd i weld hen bwll plwm o amser y Rhufeiniad yn ardal y Via Gellia a hefyd i weld pwll plwm arall o'r 19 canrif sef the Good Luck Mine. Ar ôl dringo i fyny’r dyffryn i weld y pwll ac yn ôl roedd y tywydd wedi troi ac roedd glaw man yn disgyn, felly daethon ni adref i gael panad a darn mawr o gacen.

Monday 28 May 2012

Ymweliad i Jersey

Yr ydw i wedi dod adref ar ôl truelio wythnos draw ar ynys Jersey yng nghwmni fy annwyl wraig a'm rhieni. Yr oedden ni'n aros mewn gwesty o'r enw Millbrook House Hotel ar gyrion
St Helier, prif dref yr ynys. Cawson ni penwythnos gwyl i ddechrau ond erbyn Dydd Llun roedd y tywydd wedi troi ac ar ol dydd Mawrth redd hi'n crasboeth.
Mae'r rhieni digon bregus erbyn hyn a dim yn gallu cerdded yn bell felly roedden ni'n treulio’r wythnos yn mynd o un olygfa i'r llall ac o un caffi/tŷ bwyta i'r llall. Mi gafodd M. a finnau rhai teithio cerdded ar draethau gyda'r nos a hefyd bach o gyfle i siopa yn St.Helier.
Roedd nifer fawr o ymwelwyr o wlad Ffrainc yno ac roedd cryn dipyn o'r iaith Ffrangeg i'w glywed ar y strydoedd. Roedd hi'n yn eironig braidd oherwydd doedd dim o'r iaith leol, (Ffrangeg yr ynys /patois) i'w glywed o gwbl. Mae mewnlifiad o Bobl iaith Saesneg dros y 150 mlwydd diweddaf wedi difetha’r iaith frodorol dim ond enwau pentrefi, enwau lle a cherrig beddi sy ar ôl i ddangos bod Ffrangeg yr ynys oedd yr iaith i'r mwyafrif yr ynyswyr cyn 1900.
Mae'r ynys yn lle digon diddorol, mae gan St Helier hen farchnad liwgar efo cynnyrch lleol a marchnad bwyd mor ar wahân. Mae'na sawl porthladd bach i longau'r pysgotwyr a hefyd digon o olion y cyfnod chwerw1940-1945 pan oedd byddin yr Almaenwyr wedi meddiannu’r ynys.
Mae gan fy Mam, a chafodd ei geni a'i magu ar yr ynys ambell hanes trist am y cyfnod 1940-45. Roedd bwyd yn brin iawn ar yr ynys, yn enwedig rhwng 1944 a 1945 ac roedd rhaid iddi hi deithio'r ynys ar gefn beic yn chwilio ymhlith ffermwyr y cefn gwlad ar gyfer bwyd megis gwenith, llaeth a llysiau ar gyfer ei phlant hi, Roedd llongau'r Groes Goch yn achub bywydau'r ynyswyr trwy ddod a chyflenwad bwyd yn y cyfnod hwn. Peth gwarthus am y cyfnod oedd cipio rhai pobl o dras Iddewig o'r ynys gan yr Almaenwyr a'i hel draw i wersyllfa'r Natsïaid ble wnaeth farw sawl unigolyn anffodus o'r ynys.
Roedd y daith adref ar awyren Jet yn ddiddorol hefyd wrth adael roedden ni'n medru gweld yr ynys i gyd a Sark a Guernsey. Wedyn wrth i ni groesi i'r D.U. roedd hi'n bosib gweld Dyfnaint, Cernyw, a rhan fwyaf o Gymru gan gynnwys Abertawe, y Cymoedd, Sir Benfro, Ceredigion a hyd yn oed pen llyn. Wrth i mi weld y gorwel tua’r gorllewin mi wnes i weld yr wyddfa. Dim yn aml mae rhywun yn gweld cymaint mewn taith o 50 muned!




Saturday 5 May 2012

Ble mae'r Gwanwyn?


Ar ôl mwynhau tywydd braf ym Mis Mawrth mae hi wedi bod yn siom mawr gweld tywydd mor wael trwy Fis Ebrill. O’n i’n gobeithio dechrau gweithio o ddifrif ar yr ardd cefn ond ar wahân i balu un o’r gwely llysiau a thorri’r lawnt dwywaith prin fod gen i gyfle i wneud gwaith yn yr ardd o gwbl.

   Yn y gwaith yn Bakewell dw i wedi gweld nifer o wenoliaid yn hedfan o gwmpas siediau'r farchnad gwartheg, ac yng nghanol yr afon ger y bont troed roedd par o iâr ddŵr yn codi nyth bach twt ar ben graig ond och a gwae mae llifogydd Mis Ebrill wedi sgubo’r nyth i ebargofiant.
   Ddoe, roeddwn yn Nottingham yn mwynhau cyfarfod misol y Bore Coffi Popeth yn Gymraeg, dwedodd un o’r gwragedd ffyddlon ei bod hi wedi bod yn gweddïo am law, felly gofynnais iddi hi ddechrau gweddïo am haul, dw i’n mynd ar wyliau i’r ynys Jersey ym Mis Mai ac wedyn i Garn Madryn ym Mhenllyn ym Mis Mehefin a dw i eisiau cael gadael yr ymbarél gartref!

Friday 6 April 2012

Y Prosiect Darllen




Er gwaetha’r ffaith fy mod i wedi bod yn eitha' prysur ers y flwyddyn newydd yr ydw i wedi cael digon o amser i barhau efo'r prosiect darllen. Hyd yn hyn eleni dw i wedi gorffen 4 o lyfrau, sef tair nofel gan gynnwys Traed Oer gan Mari Emlyn, Pwll Ynfyd gan Alun Cob a'r Tair Rheol Anhrefn gan Daniel Davies. Y tair nofel yn ddarllenadwy iawn. Yr un cyntaf yn adrodd hanes athrawes piano 40 oed yn cymryd golwg dros eu bywyd hi a hen berthynas a wnaeth farw yn ystod y rhyfel byd cyntaf, y ddwy nofel arall yw rhyw fath o nofel antur/droseddol. Y llyfr arall fy mod i wedi cwblhau darllen yw The Phenomenon of Welshness gan Siôn Jobbins, sy'n gasgliad o erthyglau o'r cylchgrawn The Cambrian. Maen nhw'n ddigon diddorol, ond yr oeddwn i'n anghytuno yn llwyr efo asesiad adain dde braidd o'r maes economaidd le mae'r awdur yn mynnu bod y dyfodol yn Conservative. Twt lol.
Ar hyn o bryd mae gen i 3 o lyfr ar y gweill, sef Kate: cofiant Kate Roberts gan Alan Llwyd, Atsain y Tonnau gan John Gwynne a'r llyfr diweddaf gan Mihangel Morgan sef Kate Roberts a'r Ystlum. Mi wna i adrodd yn ôl am rheiny nes ymlaen yn y flwyddyn.

Monday 26 March 2012

Ymweliad i Swydd Caer a Wrecsam

Mi ges i benwythnos brysur iawn y penwythnos yma. Dydd Gwener diweddaf roedd rhaid i fi deithio draw i Tarporley er mwyn ymweld â'n rhieni. Felly, wnes i adael y tŷ yn gynnar sef 8.15 y bore er mwyn cyrraedd mewn pryd i fynd a nhw i Nantwich am ginio a siopau. Bore Sadwrn es i draw i Wrecsam ar gyfer cwrs Enwau Lleoedd efo Siôn Aled Own. Roedd tua 9 o bobl yno gan gynnwys Siôn Aled y tiwtor. Tra oeddwn yn Wrecsam dros amser cinio wnes i fachu ar y cyfle i fynd i Siop Y Siswrn yn Farchnad y Bobl a hefyd i siop llyfr Waterstones. Roeddwn awyddus iawn i wario tocynnau llyfrau ges i fel anrheg Nadolig oddi wrth fy mrawd. Felly brynais i sawl llyfr Cymraeg er mwyn cael diogon o ddefnydd darllen Cymraeg nol yn Belper.
Ar ddydd Sul nes i fynd a'n dad i'w randir cyn dod yn ôl i Belper ar ôl cinio.
Heddiw dw i wedi mynd am dro i fynny Shutingsloe efo fy nghyfaill Martin. Mae Martin wedi bod yn dysgu'r Gymraeg ers 2011 ac yn wneud yn hynod o dda. Felly cawson ni sgwrs yn Gymraeg y rhan mwyaf o'r amser. Ar ol y daith Cerdded aethon ni am baned a chacen yng nghaffi Siop Llyfrau Scarthin yn Cromford.


Friday 2 March 2012

Cinio Dydd Gŵyl Dewi Cymdeithas Cymry Nottingham 2012

Cynhaliwyd Cinio Dydd Gŵyl Dewi Cymdeithas Cymry Nottingham neithiwr yn stafelloedd Belgrave yng nghanol Nottingham. Roedd 81 o bobl yn bresennol gan gynnwys Cymraes a chafodd ei geni yn Ne America ond sydd wedi byw yn Nottingham ers 1932 ac yn aelod o'r Gymdeithas Cymry am 80 mlynedd! Hefyd roedd Lewis Jones mab ieuangu teulu Ty'n y Baich a'i ferch Bronwen ar ein bwrdd ni. Yn ogystal roedd hi'n braf cael sgwrsio efo Gwynne Davies, ei wraig a'u mab. Roedd y bwyd yn flasus, y cwmni yn ddifyr a chawson ni wledd o ganu gan Gôr y Wawr a Heather Thomas unawdydd ifanc a dawnus lleol.
Cafodd cyfrol o ysgrifau gan wahanol aelodau o'r Gymdeithas eu lansio yn ystod y noson. Mae'r gyfrol wedi cael ei golygu gan Howell Price, cyn Llywydd y Gymdeithas ac aelod selog o'r Bore Coffi Popeth yn Gymraeg misol. Mae Howell yn cystadlu yn gyson yn yr Eisteddfod ac wedi cael sawl sylw yn y llyfr beirniadai sy'n cael ei gyhoeddi bod blwyddyn ar ôl yr Eisteddfod.
Dyma oedd y tro cyntaf i mi ymweld â Chinio Dydd Gŵyl Dewi'r Gymdeithas ac nid fydd hi'r olaf un dw i'n siŵr. Diolch i bawb a wnaeth cyfrannu i'r noson lwyddiannus.



Friday 10 February 2012

Taith Cerdded yn yr Eira

Ar ôl dechreuad cymedrol i'r gaeaf yn ôl ym Mis Rhagfyr roedd hi'n dipyn o sioc cael tywydd mor oer ym Mis Chwefror. Er gwaetha hynny aeth Marilyn a finnau am dro heddiw yn ardal Rhostir Middleton. Dechreuon ni o faes parcio Middleton Top engine hose cyn cerdded i fyny i'r rhostir ac wedyn ar draws y bryn i edrych i lawr ar gwm lleol o'r enw'r Via Gellia. Wedyn cerddon ni i lawr trwy hen fuarth fferm at lwybr y High peak Trail. Doedd fawr neb o gwmpas. Erbyn 1 o'r gloch yr oedden ni'n barod am ginio, felly ffordd a ni i gaffi Siop Llyfrau Scarthin yng Nghromford. Cawson ni gawl blasus cyn dod adref.





Wednesday 25 January 2012

Penwythnos Cymreig


Mi gawson ni benwythnos difyr iawn y penwythnos diweddaf. Yn gyntaf mi wnes i dreulio prynhawn y dydd Gwener yn cwrdd â 4 o gyfeillion yng Nghanolfan Siopau Westfield yn Derby yn trafod datganoli a'r datblygiadau yn yr Alban a Chymry a'r effaith mae hyn yn cael ar agweddau pobl yn Lloegr. Yr oedd yn wneud hyn at gais BBC Cymru ar gyfer y rhaglen radio Taro'r Post a rhaglen Newyddion BBC Cymru ar gyfer S4C. Cawson ni amser da yng nghwmni'r gohebydd Craig Duggan. Er gwaetha’r ffaith ein bod ni wedi treulio tair awr a hanner yn recordio dim ond darnau bach wnaeth cael eu darlledu yn y pen draw
Ar y Sadwrn cawson ni'r Gweithdy Cymraeg misol yn Derby cyn i Marilyn a finnau'n cwrdd â'n gyfaill Martin am ginio yn siop Scarthin, Cromford. Wedyn aethon ni ymlaen i weld lansiad gan gwmni The Little Welsh Shop yn Willersley Castle ger Cromford. Roedd y cwmni yn lansio dwy delyn newydd sy'n cael eu cynhyrchu yn Swydd Derby er mwyn cael eu marchnata yn y D.U. fel rhan o'r lansiad roedd'na gyngerdd gyda 5 o ddisgyblion Helen Naylor Edwards yn canu'r delyn fel côr delyn. Hefyd roedd canu clasurol a ymddangosiad ganu unawdes. Hyn oll efo gwin a diodydd mewn awyrgylch hefryd.
Ar y Sul ymlaciais i o flaen y radio a theledu yn gwrando ar / gwylio rhaglenni Cymraeg eu hiaith. Wedyn ar ddydd Lun wnes i dreulio dwy awr ar ben Alport Height yn gwylio'r golygfeydd gaeafol efo cymylau trawiadol o fy mlaen i wrth i mi wrando ar Radio Cymru ar y radio sydd yn y car, od wir, dw i'n gallu clywed Radio Cymru yng nghanol Lloegr, dyna beth braf ond yw e?